تجزیه و تحلیل و مدل سازی انرژی و عملکرد تولید نخود دیم در شهرستان بوکان

این مطالعه به منظور تجزیه و تحلیل و مدل­سازی انرژی و عملکرد نخود دیم با بهره­گیری از سامانه استنتاج فازی-عصبی تطبیقی (انفیس) در جریان تولید نخود دیم در شهرستان بوکان انجام شده است. داده ها از 70 تولیدکننده نخود با استفاده از مصاحبه رو در رو با کشاورزان و تکمیل پرسشنامه‌های تخصصی جمع آوری شدند. مساحت واحدهای تولیدی بین 2 تا 10 هکتار بود. نهاده­های ورودی شامل نیروی انسانی، ماشین­ها، بذر، سوخت دیزل و سموم شیمیایی و خروجی نخود و کاه بود. مصرف هیچ نوع کودی در مناطق تحقیقاتی مشاهده نشد. بررسی نتایج نشان داد که کل انرژی مصرفی در جریان تولید 909/8856 مگاژول برهکتار و انرژی تولیدی کل (دانه+کاه) 976/15305 مگاژول برهکتار می­باشد. کارایی انرژی و بهره­وری انرژی برای تولید نخود به ترتیب 07/1 و 073/0 کیلوگرم برمگاژول و برای نخود+کاه به ترتیب 72/1 و 170/0 کیلوگرم برمگاژول بودند. مهم­ترین نهاده ورودی سوخت دیزل با سهم 4/64 درصد از کل انرژی مصرفی بود. سامانه استنتاج فازی-عصبی تطبیقی که ترکیبی از سامانه­های فازی و شبکه­های عصبی مصنوعی است یکی از روش­های هوش مصنوعی است که مزایای بسیار زیادی از جمله توانایی رفع ابهامات داده­ها را دارد. شاخص­های آماری ضریب همبستگی (R)،  ریشه میانگین خطا (RME) و ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) بهترین مدل انفیس برای انرژی نخود به ترتیب 94/0، 027/0 و 08/369(  MJ.ha1)  و برای عملکرد نخود به ترتیب 95/0، 025/0 و 58/21MJ.ha1)  ) به دست آمد.